Καθώς επαναλαμβάνετε σκέψεις (θετική επιβεβαίωση ή αρνητικές δηλώσεις), συνήθειες (στρώσιμο κρεβατιού κάθε πρωί) ή δεξιότητες (ράψιμο ή γράψιμο), γίνονται η δεύτερη φύση σας.
Οι άνθρωποι μαθαίνουν με διάφορους τρόπους. Μαθαίνει κανείς κάτι και μετά ενσωματώνει αυτές τις νέες πληροφορίες στην καθημερινότητά του. Ωστόσο, συχνά επαναλαμβάνει κύκλους ακόμα και αν υποσχέθηκε στον εαυτό του ότι δεν θα το κάνει. Σκεφτείτε πόσο συχνά έχουν πει γονείς, «Δεν θα φωνάξω στο παιδί μου», αλλά τελικά το κάνουν ξανά και ξανά. Ο κύκλος επαναλαμβάνεται, αφήνοντας το ερώτημα: «Γιατί το κάνω αυτό;»
Επίσης, ο κύκλος επαναλαμβάνεται όταν προσπαθείτε να ξαναζήσετε μια προηγούμενη εμπειρία για να το διορθώσετε. Ίσως θέλετε ένα διαφορετικό τέλος ή να αποκτήσετε μια αίσθηση κυριαρχίας πάνω στην κατάσταση.
Σπάζοντας τον κύκλο
Όποιος κι αν είναι ο λόγος της επανάληψης των κύκλων, ακολουθούν μερικοί τρόποι για να τον αντιμετωπίσετε, ώστε οι κύκλοι τους οποίους βιώνετε να σας ωφελήσουν και να σας βοηθήσουν, αντί να σας πληγώσουν.
- Κάντε μια καταγραφή των προτύπων συμπεριφοράς. Μπορείτε να το κάνετε αυτό μέσω εγγραφής βίντεο, εγγραφής ημερολογίου κτλ.·
- Προσδιορίστε τα ερεθίσματα σας. Μπορείτε να ρωτήσετε: «Γιατί αντιδρώ έτσι σε αυτό το γεγονός; Είναι μόνο για αυτό το γεγονός ή για όλα τα γεγονότα που μοιάζουν με αυτό;»
- Κατανοήστε τις απαντήσεις σας σε αυτούς τους ερεθισμούς. «Γιατί απάντησα με αυτόν τον τρόπο; Είναι αυτή μια αναμενόμενη αντίδραση;» Είναι σημαντικό αυτό να γίνεται με μη επικριτικό τρόπο που να είναι απαλλαγμένος από ντροπή.
- Αναπτύξτε μια υπόθεση. Σκεφθείτε τον υποκείμενο λόγο πίσω από τα μοτίβα συμπεριφοράς, τα ερεθίσματα και τις απαντήσεις σας. Πότε ξεκίνησε αυτό; Πότε θυμάστε να σκεφτήκατε αυτή τη σκέψη; Ποια είναι η πρώτη σας ανάμνηση που σας δένει με αυτή τη συγκεκριμένη συναισθηματική αντίδραση; (Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί επίσης να σας βοηθήσει σε αυτή τη διαδικασία).
- Αυτή η πεποίθηση ή συμπεριφορά σας εξυπηρετεί; Είσαι καλύτερος άνθρωπος εξαιτίας αυτού ή σε εξαντλεί και σε καταστρέφει;
- Καθώς αποκαλύπτετε αυτά τα ερεθίσματα και τα πρότυπα συμπεριφοράς, μπορείτε να αρχίσετε να ξεμάθετε τα πράγματα που σας κρατούν πίσω. Λάβετε υπόψη ότι εάν μπορείτε να μάθετε να εμπλέκεστε σε ανθυγιεινά μοτίβα, τότε μπορείτε να τα ξεμάθετε επίσης. Ποτέ δεν είναι αργά για κανέναν.
Νάνσυ Νενέργογλου
Ψυχολόγος, MSc Συμβουλευτική Ψυχολογία