«Γιατί το αναβάλλεις; Η ψυχολογία της αναβλητικότητας!»

Ο καθένας μπορεί αναβάλλει κάτι στη ζωή του μερικές φορές. Οι αναβλητικοί άνθρωποι όμως χρονοτριβούν και αποφεύγουν οτιδήποτε τους δυσκολεύει και μπορεί σκόπιμα να αναζητήσουν περισπασμούς. Η αναβλητικότητα τείνει να αντικατοπτρίζει την προσπάθεια ενός ατόμου να έχει τον αυτοέλεγχο. Για τους συνηθισμένους αναβλητικούς, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 20 τοις εκατό του γενικού πληθυσμού, το “δεν νιώθω να μου αρέσει” έρχεται να υπερισχύει των στόχων ή των ευθυνών τους και μπορεί να τους θέσει σε μια πτωτική κατάσταση αρνητικών συναισθημάτων που αποτρέπει την περαιτέρω μελλοντική πιθανή προσπάθεια.

Η αναβλητικότητα περιλαμβάνει επίσης έναν βαθμό αυταπάτης: Σε κάποιο επίπεδο, οι αναβλητικοί γνωρίζουν τις ενέργειές τους και τις συνέπειές τους, αλλά η αλλαγή των συνηθειών τους απαιτεί μεγάλη προσπάθεια για την ολοκλήρωση της εργασίας μπροστά τους.

Κατανοώντας την αναβλητικότητα 

Οι αναβλητικοί είναι συχνά τελειομανείς. Για τα άτομα αυτά μπορεί να είναι ψυχολογικά πιο αποδεκτό να μην αναλάβουν ποτέ μια δουλειά παρά να έρθουν αντιμέτωποι με την πιθανότητα να μην κάνουν κάτι καλά. Ανησυχούν τόσο πολύ για το τι θα σκεφτούν άλλοι γι’ αυτούς, που θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον τους για να αποφύγουν την κριτική.Ορισμένοι αναβλητικοί ισχυρίζονται ότι αποδίδουν καλύτερα υπό πίεση, κι ενώ μπορεί να πείσουν για αυτό, η έρευνα δείχνει ότι δεν ισχύει. Αντ’ αυτού, μπορεί να κάνουν την τελευταία στιγμή μία δουλειάς για να βιώσουν την ευφορία μέσα από τη βιασύνη νιώθοντας ότι έχουν ξεπεράσει τα όριά τους.

Γιατί το αναβάλλεις; Η αναβλητικότητα καθοδηγείται από μια ποικιλία σκέψεων και συνηθειών, αλλά ουσιαστικά, αποφεύγουμε καθήκοντα ή τις αναβάλουμε γιατί δεν πιστεύουμε ότι θα μας αρέσει να τα κάνουμε και θέλουμε να αποφύγουμε να είμαστε δυσαρεστημένοι ή φοβόμαστε ότι δεν θα τα πάμε καλά.

Ποιες είναι οι ψυχολογικές ρίζες της αναβλητικότητας;Οι ψυχολόγοι έχουν εντοπίσει διάφορους παράγοντες αναβλητικότητας, από τη χαμηλή αυτοπεποίθηση έως το άγχος, την έλλειψη δομής, καθώς επίσης και την αδυναμία να παρακινήσει κάποιος εαυτό του να ολοκληρώσει όχι ευχάριστες εργασίες.

Η αναβλητικότητα εξυπηρετεί κάποιο σκοπό;Η αναβλητικότητα είναι ένα αυτοκαταστροφικό πρότυπο συμπεριφοράς, αλλά μπορεί να θεωρηθεί ότι εξυπηρετεί έναν ψυχολογικό σκοπό, ειδικά για άτομα με τελειομανείς τάσεις, προστατεύοντας το άτομο από το φόβο της αποτυχίας, την κρίση από άλλους και την αυτοκαταδίκη. Η αποφυγή δυσάρεστων εργασιών, βοηθά επίσης τους αναβλητικούς να αποφύγουν να αισθάνονται μη παραγωγικοί, αν και θα πρέπει να πληρώσουν το τίμημα αυτό αργότερα.

Οι συνέπειες της αναβλητικότηταςΗ αναβλητικότητα μπορεί να ανακουφίσει την πίεση αυτή τη στιγμή, αλλά μπορεί να έχει απότομο συναισθηματικό πρακτικό κόστος. Οι μαθητές που αναβάλλουν συνήθως τείνουν να έχουν χαμηλότερους βαθμούς, οι εργαζόμενοι που αναβάλλουν παράγουν εργασία χαμηλότερης ποιότητας και γενικά, όσοι εντάσσονται στους αναβλητικούς ανθρώπους μπορούν να βιώσουν μειωμένη ευεξία, αϋπνία ή διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος. Η αναβλητικότητα μπορεί επίσης να θέσει σε κίνδυνο τόσο τις προσωπικές όσο και τις επαγγελματικές τους σχέσεις.

Πώς να νικήσετε την αναβλητικότητα

Για να ξεπεραστεί η αναβλητικότητα, χρειάζεται σημαντική προσπάθεια. Η αλλαγή μιας συνηθισμένης συμπεριφοράς καταναλώνει πολύ ψυχική ενέργεια. Η συμμετοχή σε ένα πολύ δομημένο σχήμα ψυχοθεραπείας είναι μια προσέγγιση που έχει λειτουργήσει για πολλούς.

Πώς μπορώ να σταματήσω να αναβάλλω; Μερικές φορές οι άνθρωποι εξαντλούνται τόσο από τη διαδικασία που φαίνεται αδύνατο να ληφθούν ακόμη και σχετικά ασήμαντες αποφάσεις. Η έρευνα δείχνει ότι η τήρηση ενός προσωπικού συνόλου κανόνων λήψης αποφάσεων ή η εξωτερική ανάθεση ορισμένων αποφάσεων σε έναν σύντροφο, φίλο ή συνάδελφο μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κόπωσης των αποφάσεων.Η υιοθέτηση χρονοδιαγραμμάτων επίσης είναι ένα μέσο που αποτρέπει την καθυστέρηση, καθώς επίσης και ο περιορισμός της πρόσβασης σας σε κοινωνικά δίκτυα και μέσα.Όταν οι άνθρωποι αναβάλλουν κάτι, ο σημερινός τους εαυτός ωφελείται αποφεύγοντας τη δυσαρέσκεια, αλλά ο μελλοντικός τους εαυτός πληρώνει το τίμημα. Η ανάπτυξη της ενσυναίσθησης για τον μελλοντικό εαυτό του, όπως θα έκανε για έναν στενό φίλο, μπορεί να είναι ένα σημαντικό βήμα για τον τερματισμό της συνήθειας. Άλλωστε οι άνθρωποι τείνουν να είναι λιγότερο πρόθυμοι να βάλουν έναν καλό φίλο σε μια τόσο μειονεκτική θέση.