Η απόφαση του χωρισμού είναι μία διαδικασία που δυσκολεύει πολλές φορές τους ανθρώπους. Η οριστική διακοπή μίας σχέσης μπορεί να μοιάζει επώδυνη, απόλυτη και πολύ σκληρή, ειδικά με κάποιον που ήσασταν τόσο κοντά. Για να μετριαστεί το πλήγμα του ραγίσματος της καρδιάς, είναι συνηθισμένο το φαινόμενο να προσπαθεί κανείς να μειώσει τον πόνο διατηρώντας τη σύνδεση.
Μια λύση την οποία κάποιοι επιλέγουν είναι η διακοπή του ερωτικούς δεσμού, αλλά η διατήρηση φιλίας με τον/την πρώην σύντροφό τους. Από τη μία πλευρά, είναι πολύ λογικό γιατί, όπως και οι καλοί φίλοι, υπάρχει στο υπόβαθρο μεγάλη ιστορία. Από την άλλη όμως, χρειάζεται να ληφθεί σοβαρά υπόψη ο λόγος για τον οποίο η αισθηματική αυτή σχέση τελείωσε. Σε τελική ανάλυση, αν το να μείνει φίλος κάποιος με τον/την πρώην του/της είναι καλή ιδέα, εξαρτάται από το γιατί επιθυμεί να διατηρήσει την φιλία αυτή. Ποιο είναι άραγε το κίνητρό;
Γιατί μένετε φίλοι με έναν πρώην;
Σύμφωνα με έρευνες, οι πιο συχνοί τους λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι συνεχίζουν τις φιλίες με πρώην συντρόφους τους είναι:
· Ασφάλεια: παραμένουν φίλοι για να μην χάσουν τη συναισθηματική υποστήριξη, τις συμβουλές ή την εμπιστοσύνη του πρώην συντρόφου. κρατώντας τους στη ζωή τους λόγω κοινών αναμνήσεων ή για να έχουν κάποιον να βασίζονται.
· Πρακτικοί λόγοι: παραμένουν φίλοι για να αποφύγουν την απώλεια της οικονομικής υποστήριξης του πρώην συντρόφου ή της κοινωνικής θέσης που σχετίζεται με τη σχέση ή επειδή έχουν παιδιά μαζί ή έχουν κοινά υπάρχοντα.
· Ευγένεια: παραμένουν φίλοι απλώς γιατί θέλουν να είναι ευγενικοί, για να μην πληγώσουν τα συναισθήματα του πρώην συντρόφου, για να αποφύγουν την αντιπαράθεση ή επειδή αισθάνονται ένοχοι που χωρίζουν μαζί του.
· Άλυτη ερωτική επιθυμία: διατηρούν τη φιλία επειδή δεν θέλουν να είναι μόνοι, για να διατηρήσουν τη σεξουαλική επαφή και επειδή εξακολουθούν να ελπίζουν στην πιθανότητα της αναζωπύρωσης της σχέσης.
Η σημασία των κινήτρων
Όλοι θέλουν ένα αίσιο τέλος. Όμως, δεν λειτούργησε έτσι για όλους. Ο βαθύτερος λόγος για τον οποίο θέλει κανείς να διατηρήσει τη σχέση αυτή, μετατρέποντάς την σε φιλική σχετίζεται με το πώς εξελίχθηκε η σχέση. Όσοι ήθελαν να μείνουν φίλοι λόγω ανεπίλυτων ρομαντικών επιθυμιών, βίωσαν μια σειρά από αρνητικά αποτελέσματα, όπως αίσθημα συντριβής, χειρότερη ψυχική υγεία, περισσότερη κατάθλιψη, μεγαλύτερη ένταση στον φιλικό κύκλο και αυξημένη ζήλια. Το να μένουν δύο άνθρωποι φίλοι λόγω μακροχρόνιων συναισθημάτων είναι επίσης αντιπαραγωγικό για τη δημιουργία νέων σχέσεων, επειδή καθιστά πιο δύσκολο να κάνουν νέους φίλους και πιο δύσκολο να βρουν έναν νέο ρομαντικό σύντροφο. Όσοι επίσης μένουν φίλοι για πρακτικούς λόγους ή λόγους ευγένειας είναι επίσης πιο πιθανό να τερματίσουν τη φιλία αυτή στο μέλλον.
Ωστόσο, τα νέα δε είναι πάντα άσχημα για όσους θέλουν να μείνουν φίλοι με έναν πρώην. Έρευνες έδειξαν ότι όσοι διατηρούν τη σχέση ανέπαφη για λόγους ασφάλειας ή πρακτικούς, έχουν πιο θετικά αποτελέσματα, όπως το να αισθάνονται πιο ασφαλείς και να βιώσουν πιο θετικά συναισθήματα.
Ποιος είναι πιο πιθανό να θέλει να παραμείνει φίλος με έναν πρώην σύντροφο;
Οι άνδρες σκοράρουν συχνότερα πιο υψηλά στην πιθανότητα της επιθυμίας να μείνουν φίλοι με την πρώην σύντροφό τους από ό,τι οι γυναίκες. Η προσωπικότητα που έχει ο καθένας είναι επίσης ένας παράγοντας. Οι λιγότερο εξωστρεφείς και ευχάριστοι φαίνεται να θέλουν περισσότερο να μείνουν φίλοι. Επίσης, άτομα με πιο αποφευκτική προσκόλληση (δηλαδή, άβολα με την εγγύτητα) και τα άτομα με λιγότερο αγχώδη προσκόλληση (δηλαδή, έντονη επιθυμία για εγγύτητα) είναι επίσης πιο πιθανό να παραμείνουν φίλοι. Τέλος, διαπιστώθηκε ότι τα ομοφυλόφιλα άτομα έχουν περισσότερες τρέχουσες και ισόβιες φιλίες με πρώην συντρόφους σε σύγκριση με τους ετεροφυλόφιλους.
Όταν η ρομαντική πλευρά μιας σχέσης δεν λειτουργεί, λειτουργεί σαν κοινή λογική η διάσωση έστω μιας φιλίας. Αν εξακολουθεί κανείς να έχει ρομαντικά συναισθήματα, η διατήρηση της φιλίας αυτής δημιουργεί περισσότερα προβλήματα παρά λύνει. Μπορεί να είναι επώδυνο να διακόψεις με έναν σύντροφο και να γίνει παρελθόν, όμως αναλόγως από τα κίνητρα, υπάρχει μεγάλο ρίσκο να αποτύχει με έντονες αρνητικές συναισθηματικές συνέπειες.
Νάνσυ Νενέργογλου
Ψυχολόγος, MSc Συμβουλευτική Ψυχολογία